Đôi bờ sông Thống Nhất chảy qua thị trấn nhỏ bé, yên bình của chúng tôi ngày trước xanh mướt rặng dừa chạy suốt từ khu phố mới xuống tận cầu Đại Tám.
 |
| Ảnh minh hoạ/ Internet |
Nhà tôi ở khu tập thể ngay gần sông, mở mắt ra đã nhìn thấy những tàu lá dừa xanh biếc khua xào xạc trong gió. Nhiều cây dừa ngả hẳn ra mé sông, trên thân hằn rõ những vết sẹo nằm ngang là dấu tích của những bẹ lá già đã rụng. Đêm hè, hoa dừa nở thơm thoảng như hương cau. Sáng hôm sau, khắp bãi cỏ nơi triền sông trắng xóa từng đám hoa dừa rụng. Những ngày hè đi câu cáy dọc bờ sông, bọn trẻ con vẫn thường nấp sau những thân dừa mốc thếch, từ từ đưa chiếc cần có sợi chỉ buộc mồi câu bằng sâu khoai ra nhử lũ cáy còng đỏ đang thập thò trước cửa hang. Nhớ đến rặng dừa là nhớ ngay đến thằng Ất, bạn học chung trường cấp một với chúng tôi, người nhỏ thó, đen nhẻm mà leo trèo nhanh như sóc. Chiều nào nghỉ học, đi chăn trâu ven rặng dừa, nhìn thấy cây nào có tàu lá già vàng úa là nó leo tót lên tận ngọn cây, ngồi vững chãi rồi dùng chân đạp mạnh cho tàu lá rụng xuống, mang bán cho người ta đun bếp. Mỗi lần nó leo dừa, chúng tôi thường đứng dưới ngóng cổ lên, háo hức chờ đợi. Bởi khi nó tụt xuống, bao giờ cũng có quà cho đám bạn. Khi thì mấy quả trứng chim vừa lấy từ trong tổ ra còn nóng hổi, khi thì một bó lá dừa tươi cho chúng tôi thoải mái ngồi làm đồng hồ đeo tay, làm chong chóng hoặc bện thành những con cào cào ngô ngộ nghĩnh. Thỉnh thoảng, nó còn kiếm được một bẹ hoa dừa non bị nghẽn không trổ được, bên trong chứa đầy những nhánh hoa nằm ken chặt vào nhau, được kết bằng những bông hoa trắng nõn như những hạt gạo nếp. Hoa dừa non ăn ngọt lịm và bùi như đòng đòng, cả bọn sung sướng chia nhau rồi cầm những chiếc chong chóng lá dừa chạy dọc bờ sông lộng gió, thi xem chong chóng đứa nào quay tít hơn.
Qua mưa nắng thời gian, rặng dừa ven sông ngày trước dần già cỗi, sâu bệnh và gãy đổ. Thị trấn nhỏ ven sông của chúng tôi giờ êm đềm tha thướt màu xanh liễu rủ. Nhưng trong ký ức của những đứa trẻ từng sống và gắn bó với thị trấn khoảng ba chục năm về trước, hình ảnh rặng dừa in bóng xuống dòng sông xanh biếc cùng biết bao trò vui diễn ra bên những gốc dừa vẫn quá đỗi thân thuộc và luôn hiện hữu trong câu chuyện hàn huyên mỗi khi gặp lại./.
Lam Hồng
